ΜΕΓΕΘΟΣ
Υπάρχουν 3 ειδών βασικά μεγέθη υπνόσακων: α΄) Μονός, β΄) Ημί-διπλος, γ΄) Διπλός. Όμως, πολλοί κατασκευαστές, παρέχουν την δυνατότητα 2 ίδιοι μονοί υπνόσακοι να “ενώνονται” (μέσω φερμουάρ), δημιουργώντας 1 διπλό.
Επίσης, ίδιου μεγέθους υπνόσακοι διαφέρουν ως προς το μήκος, το πλάτος, το βάρος, τον όγκο, το εάν διαθέτουν (αποσπώμενη ή μη) κουκούλα ή όχι, κ.α.
--> Κατά την επιλογή υπνόσακου, ο οποίος θα μεταφερθεί αναγκαστικά εντός σακιδίου (backpack), το βάρος και ο όγκος του παίζει ιδιαίτερο και σημαντικό ρόλο!
--> Κατά την επιλογή χειμερινών υπνόσακων, η κουκούλα αποτελεί βασική προϋπόθεση!
ΣΧΗΜΑ
Υπάρχουν 2 ειδών βασικά σχήματα υπνόσακων: α΄) Μούμιας (mummy) και β΄) Ορθογώνιος. Σε γενικές γραμμές, όσο περισσότερο “αγκαλιάζει” το σώμα μας ο εκάστοτε υπνόσακος, άρα και αφήνει λιγότερα διάκενα μεταξύ αυτού και του σώματος, τόσο πιο ζεστός χαρακτηρίζεται.
--> Κατά την επιλογή χειμερινών υπνόσακων, το σχήμα μούμιας αποτελεί βασική προϋπόθεση!
ΥΛΙΚΑ ΓΕΜΙΣΗΣ
Υπάρχουν 2 ειδών βασικά υλικά γέμισης υπνόσακων: α΄) Συνθετικό και β΄) Πούπουλο.
1. Συνθετικό (synthetic)
(+) Χαμηλό κόστος απόκτησης, αλλά και συντήρησης.
(+) Ανθεκτικό στην υγρασία, προσφέρει (σχετική) μόνωση ακόμη και όταν βραχεί.
(+) Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις συντήρησης.
(-) Μικρότερος λόγος εγκλωβισμού θερμότητας προς βάρος υλικού.
(-) Μέτρια συμπιεστότητα, σεβαστό βάρος.
(-) Μικρότερη διαχρονικότητα απόδοσης, καθότι οι συνθετικές ίνες “σπάνε”, ανεξαρτήτως άριστης χρήσης – συντήρησης – φύλαξης.
2. Πούπουλο (down)
(+) Καλύτερος – μεγαλύτερος λόγος εγκλωβισμού θερμότητας προς βάρος υλικού.
(+) Μέγιστη συμπιεστότητα, ελάχιστο βάρος.
(+) Διαχρονικότητα απόδοσης, με βασική προϋπόθεση την ορθή χρήση – συντήρηση - φύλαξη.
(-) Υψηλό κόστος απόκτησης, αλλά και συντήρησης.
(-) Απώλεια απόδοσης όταν υγρανθεί, μεγάλη διάρκεια στεγνώματος όταν βραχεί.
(-) Ιδιαίτερες απαιτήσεις συντήρησης (ειδικά απορρυπαντικά πλύσης, οριζόντιος τρόπος απλώματος – στεγνώματος και ποτέ στεγνωτήριο) και φύλαξης (το δυνατόν λιγότερο ασυμπίεστο, ποτέ κρεμασμένο).
--> Ξεκινάμε πάντα με ένα συνθετικό υπνόσακο (φθηνότερη επιλογή) και όταν αποκτήσουμε ολοκληρωμένη άποψη - εμπειρία, καταλήγουμε πάντα σε έναν πουπουλένιο (ακριβότερη επιλογή), εκτός και εάν δεν το επιτρέπουν οι συνήθεις περιβαλλοντικές συνθήκες χρήσης του, όπως η υψηλή υγρασία.
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ
Υπάρχουν 5 ειδών βασικοί χαρακτηρισμοί υπνόσακων:
- 1 εποχών (καλοκαιρινός): Θερμοκρασία από 10°C και άνω.
- 2 εποχών: Θερμοκρασία από 10°C έως 0°C.
- 3 εποχών: Θερμοκρασία από 0°C έως -10°C.
- 4 εποχών (χειμερινός): Θερμοκρασία από -10°C έως -20°C.
- 5 εποχών (ειδικός): Θερμοκρασία από -20°C και κάτω.
Γενικότερα, για τις θερμοκρασίες ισχύουν τα κάτωθι:
- Μέγιστη Θερμοκρασία (Max Temp): H θερμοκρασία, κατά την οποία ο άντρας αναφοράς μπορεί να κοιμηθεί χωρίς υπερβολική εφίδρωση (άνευ κουκούλας, με φερμουάρ ανοιχτό και τους βραχίονες εκτός του υπνόσακου).
- Άνετη Θερμοκρασία (Comfort Temp): H θερμοκρασία, κατά την οποία η γυναίκα αναφοράς μπορεί να κοιμηθεί εντός υπνόσακου άνετα και σε χαλαρή στάση.
- Ελάχιστη Θερμοκρασία (Limit Temp): H θερμοκρασία, κατά την οποία ο άντρας αναφοράς μπορεί να κοιμηθεί εντός υπνόσακου για 8 συνεχόμενες ώρες, σε εμβρυακή στάση, χωρίς να ξυπνήσει.
- Οριακή Θερμοκρασία (Extreme Temp): H θερμοκρασία, κατά την οποία η γυναίκα αναφοράς μπορεί να παραμείνει (όχι κοιμηθεί) εντός υπνόσακου για 6 ώρες χωρίς να πεθάνει (αν και τα κρυοπαγήματα είναι πιθανά).
Ο χαρακτηρισμός των θερμοκρασιακών επιπέδων, προκύπτει από το πρότυπο
EN13537
. Ως άντρας αναφοράς, χαρακτηρίζεται αυτός, ο οποίος είναι 25 χρονών, 1,73m ύψος και 73Kg, ενώ ως γυναίκα αναφοράς χαρακτηρίζεται αυτή, η οποία είναι 25 χρονών, 1,60m ύψος και 60Kg. Και στις 2 περιπτώσεις αναφερόμαστε σε άτομα απολύτως υγιή, μέτρια κουρασμένα, καλά σιτισμένα - ενυδατωμένα και χωρίς να έχουν καταναλώσει αλκοόλ ή ουσίες.
ΟΜΩΣ, για όσους βρίσκονται κυρίως στην ύπαιθρο, υφίσταται διαφορά μεταξύ της ΜΕΤΡΗΣΙΜΗΣ θερμοκρασίας (όπως την καταγράφουν τα θερμόμετρα) και της ΑΙΣΘΗΤΗΣ θερμοκρασίας (όπως την αισθάνεται το ανθρώπινο σώμα).
Αναλυτικότερα, όταν η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη των 27°C και η σχετική υγρασία υπερβαίνει το 40%, τότε συνυπολογίζεται ο δείκτης θερμότητας (heat index), με αποτέλεσμα το ανθρώπινο σώμα να αισθάνεται υψηλότερη θερμοκρασία (από αυτή που δείχνει το θερμόμετρο). Όταν η θερμοκρασία είναι μικρότερη των 10°C και η ταχύτητα του ανέμου υπερβαίνει τα 5km/h, τότε συνυπολογίζεται ο δείκτης ψυχρότητας (wind chill), με αποτέλεσμα το ανθρώπινο σώμα να αισθάνεται χαμηλότερη θερμοκρασία (από αυτή που δείχνει το θερμόμετρο).
Η μετρήσιμη από την αισθητή θερμοκρασία μπορεί να ΔΙΑΦΕΡΕΙ από 1°C έως και 10°C (στον Ελλαδικό χώρο και αναλόγως των συνθηκών), με μέσο όρο διαφοράς τους 5°C.
--> Η θερμοκρασία ΔΕΝ αποτελεί ακριβή και απόλυτο μέγεθος επιλογής υπνόσακου! Παρ’ όλα αυτά και εάν θέλουμε να απλοποιήσουμε (υπερβολικά) τα πράγματα (σε ότι αφορά τις θερμοκρασίες) επιλέγουμε υπνόσακο, ο οποίος θα έχει Comfort Temp (man or woman, ανάλογα) κατά μέσο όρο 5 βαθμούς χαμηλότερους της ελάχιστης εκτιμώμενης θερμοκρασίας περιβάλλοντος που θα διανυκτερεύσουμε!
--> Είναι σαφώς προτιμότερο να επιλέξουμε έναν πιο ζεστό - χειμερινό υπνόσακο των συνθηκών (όπου ανοίγοντας κατά περίπτωση και περίσταση το φερμουάρ επιτυγχάνουμε επιθυμητή θερμοκρασία), παρά έναν πιο κρύο - καλοκαιρινό.
ΣΥΝΔΥΑΖΟΜΕΝΑ
Το βασικότερο συνδυαζόμενο στοιχείο με τον υπνόσακο, είναι τα ισοθερμικά εσώρουχα (isotherm underwear). Και αυτό διότι σε χαμηλές και ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες, τα ισοθερμικά εσώρουχα έχουν (σχεδόν) την ίδια “βαρύτητα” με τον υπνόσακο.
Τα είδη των ισοθερμικών εσωρούχων, τα χαρακτηριστικά και τα βασικά στοιχεία επιλογής των, είναι ένα άλλο, μεγάλο κεφάλαιο.
Ένα, εξίσου σημαντικό συνδυαζόμενο στοιχείο με τον υπνόσακο, είναι το υπόστρωμα (mat). Το εκάστοτε υπόστρωμα, εξυπηρετεί 2 κυρίως σκοπούς:
1. Την “μόνωση” μεταξύ υπνόσακου και εδάφους (κατά τους χειμερινούς μήνες).
2. Την άνεση κατά την διάρκεια του ύπνου (κατά τους χειμερινούς, αλλά και καλοκαιρινούς μήνες).
Τα είδη των υποστρωμάτων, τα χαρακτηριστικά και τα βασικά στοιχεία επιλογής των, είναι ένα άλλο, μεγάλο κεφάλαιο επίσης.
Ένα ακόμη συνδυαζόμενο στοιχείο είναι το ειδικό σεντόνι υπνόσακου (liner). Το εκάστοτε σεντόνι, εξυπηρετεί 2 κυρίως σκοπούς:
1. Την επιπλέον μόνωση, μεταξύ σώματος και υπνόσακου.
2. Την μη άμεση επαφή του σώματος με τον υπνόσακο, άρα και την λιγότερο συχνή ανάγκη πλύσης αυτού.
Τέλος, ένα ακόμη συνδυαζόμενο στοιχείο είναι το μαξιλάρι (pillow), συνήθως αυτοφούσκωτο, εάν ο υπνόσακος δεν έχει ενσωματωμένο ή εάν αυτό δεν μας καλύπτει.
ΛΟΙΠΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Το υλικό καλύμματος του υπνόσακου, ο βαθμός αδιαβροχοποίησης, ο συντελεστής διαπνοής ανά μονάδα επιφανείας, τα πιστοποιητικά που φέρει, κ.α., είναι σαφώς σημαντικά στοιχεία, αλλά όχι για entry / medium level campers…
ΕΝ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΙ
Ο εκάστοτε υπνόσακος αποτελεί το Α και το Ω στον εξοπλισμό camping και ιδίως κατά τους χειμερινούς μήνες. Εξάλλου, σε κάποιες περιπτώσεις, κάποιοι διαθέτουν – χρησιμοποιούν μόνον υπνόσακο + ισοθερμικά + υπόστρωμα και όχι σκηνή. Γι αυτό ακριβώς το λόγο, η επιλογή του δεν είναι και τόσο εύκολη υπόθεση.
Δεν υπάρχει ο ιδανικός υπνόσακος για όλες τις περιπτώσεις – συνθήκες – χρήσεις. Γι αυτό ακριβώς το λόγο, συστηματικοί campers διαθέτουν άνω τους 1 υπνόσακου, τους οποίους χρησιμοποιούν κατά περίπτωση και περίσταση.
Και για αυτό το προϊόν ισχύει ότι: α΄) Ότι πληρώνεις, παίρνεις και β΄) Το φθηνό το κρέας το τρώνε τα σκυλιά. Σαφώς και υπάρχουν εξαιρέσεις, για να επιβεβαιώνουν όμως τον κανόνα.
Κορυφαίοι κατασκευαστές υπνόσακων (αλφαβητικά), είναι: Mammut, Marmot, Mountain Hardware, Rab, Rei, Sierra Designs.
Συντάκτης θέματος
ΥΠΝΟΣΑΚΟΣ ROBENS Carpathian 1000ΑΙ ΚΑΙ ΥΠΝΟΣΑΚΚΟΣ GRASSHOPPERS Vallon Down 750 Πούπουλο ανεξαρτήτου χρημάτων 
